ممیزی داخلی ایزو 14001

فرآیند ممیزی داخلی در استاندارد ایزو 9001 و سایر استانداردهای مدیریتی الزام شده است. بسیاری از کارکنان  برای فرآیند ممیزی داخلی ایزو، ارزشی قائل نیستند. طرحریزی، اجراء و پیگیری ممیزی داخلی ایزو 9001 همانند ایزو 14001 می‌باشد اما در ممیزی داخلی ایزو 14001 کمی متفاوت می‌باشد و اینجا چگونگی به‌کارگیری فرآیند ممیزی داخلی ISO 14001 تشریح می‌شود.

ممیزی داخلی ایزو 14001 بر مبنای استاندارد ایزو 19011 راهنمای ممیزی سیستم مدیریت توسط نماینده مدیریت ایزو بر اساس استاندارد ایزو 14001 در درون سازمان برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود.

ممیزی داخلی ایزو 14001

برنامه ممیزی داخلی

• اولین چیزی که در هر فرآیند ممیزی داخلی ایزو مهم می‌باشد برنامه کلی هر فرآیند در تطابق با الزامات سیستم مدیریتی می‌باشد عموماً برنامه ممیزی داخلی ایزو برای هر فرآیند برای حداقل یکسال برنامه‌ریزی می‌شود ولی می‌تواند با توجه به اهمیت فرآیند، پیچیدگی فرآیندها و عدم انطباق‌های قبلی فرآیند، جنبه‌های  محیط‌زیست مرتبط با با فرآیند دوره‌های زمانی ممیزی داخلی ایزو را کمتر از یکسال برنامه‌ریز نمود. برنامه کلان ممیزی باید در دسترس کارکنان قرار گیرد.

طرحریزی ممیزی فرآیند

• پس از اخذ تأییدیه ممیزی از مالک فرآیندها، ممیز ایزو می‌تواند خود را جهت ممیزی داخلی سیستم مدیریت محیط زیست ایزو 14001 آماده نماید. شناخت جنبه‌های محیط‌زیست مرتبط با فرآیند ممیزی تفاوت اصلی ممیزی داخلی سیستم مدیریت محیط زیست ایزو 14001 و ممیزی سیستم مدیریت کیفیت می‌باشد
• در ممیزی سیستم مدیریت کیفیت، انطباق برنامه‌های محصول و خدمات شرکت و چگونگی اجرای آن با توجه به الزامات سیستم مدیریت توسط ممیز ایزو بررسی می‌شود.
• در ممیزی سیستم مدیریت محیط زیست ایزو 14001، چگونگی اجرای برنامه‌ها ی فرآیند مطابق با جنبه‌های محیط‌زیست توسط ممیز ایزو بررسی می‌شود.

انجام ممیزی داخلی

• ممیزی داخلی ایزو 14001 به دنبال بررسی روند برنامه‌های محیط‌زیست با فرآیندهای سازمان می‌باشد.
• آیا جنیه‌های محیط زیستی در هنگام به کار گیری پایش می‌شود؟
• آیا کنترل‌های عملیاتی محیط زیستی الزام شده در محل نگهداری و اجراء می‌شود؟
• آیا عدم انطباق‌های به اقدام اصلاحی و اقدام پیشگیرانه در فرآیندها مرتبط هستند؟
• به‌طور خلاصه شما با ارزیابی وضعیت فرآیندها تعامل آنها را با محیط زیست بررسی می‌نمایید.

گزارش ممیزی داخلی

• همانند تمام ممیزی‌های سیستم مدیریتی، در صورتی که گزارش ممیزی تهیه نشود ممیزی ایزو 14001 بی ارزش می‌باشد. یکی از راه های ایجاد ارزش در فرآیند ممیزی داخلی ISO 14001، ارائه گزارش ممیزی برای ممیزی شونده است در صورتی که عدم انطباق‌‎هایی وجود داشته باشد  کارکنان بایدعدم انطباق ممیزی را درک نمایند تا بتوانند آن را اصلاح نمایند، بدین منظور عدم انطباق‌های ممیزی، فرصت‌های بهبود و نقاط قوت شناسایی‌شده در فرآیند ممیزی داخلی ایزو 14001 ، باید توسط ممیز ایزو برای کارکنان گزارش شود.
• گزارش ممیزی باید بیان‌کننده سابقه‌ای کامل، دقیق و شفاف از فرآیند ممیزی ایزو باشد گزارش ممیزی ایزو باید شامل اهداف ممیزی، دامنه ممیزی معیار ممیزی، یافته‌های ممیزی، نتایج ممیزی و… باشد.

پیگیری ممیزی و بهبود

• پیگیری ممیزی از طریق اقدام اصلاحی و اقدام پیشگیرانه ، جزئی از فرآیند ممیزی داخلی ایزو است. اقدامات مورد نیاز برای برطرف سازی عدم انطباق ممیزی، بین ممیز شونده وممیز تعیین می‌شود. وضعیت انجام اقدامات و اثربخشی اقدامات باید توسط ممیز ایزو تصدیق و پیگیری شود.
• اگر در سازمانی بیش از یک سیستم مدیریتی وجود داشته باشد می‌توانید با اجرای ممیزی ترکیبی الزامات سیستم مدیریتی مرتبط، بررسی شود و در وقت و پول خود صرفه‌جویی نمایید.
• هریک از سیستم‌های مدیریتی در کنار هم با عنوان سیستم مدیریت یکپارچه بیان می‌شوند مثلاً سیستم مدیریت کیفیت ایزو 9001 و سیستم مدیریت ایزو 14001
  در ممیزی ترکیبی، باید در تیم ممیزی ایزو افرادی باشند که با الزامات سیستم مدیریتی مورد ممیزی آشنا باشند و به معیارهای ممیزی با توجه به الزام استاندارد مدیریتی مورد ممیزی؛ در فرآیند ممیزی توجه نمایند.

این مطلب توسط مهندس پیام خرازیان تهیه شده است.
انتشار مطلب با ذکر نام پیام خرازیان و آدرس سایت www.kharazian.ir بلامانع می‌باشد.