اقدام اصلاحی

اقدام اصلاحی در تمامی استانداردهای مدیریتی مطرح شده است در این مطلب عدم انطباق ، تفاوت اصلاح و اقدام اصلاحی ، روش انجام اقدام اصلاحی در سیستم های مدیریتی و نمونه اقدام اصلاحی واقعی آمده است .

اقدام اصلاحی

در تمامی استاندارد های مدیریتی  ، سیستم مدیریت کیفیت ایزو 9001 ، سیستم مدیریت محیط زیست ایزو 14001 و … اقدام اصلاحی جهت بهبود مستمر مطرح شده است .

سازمان هایی که سیستم های مدیریتی را پیاده سازی نمودند باید عدم انطباق‌هایی سازمان خود را شناسایی نموده و در جهت حذف عدم انطباق و جلوگیری از تکرار آن ، اقدامات اصلاحی را مشخص و اجراء نمایند .بدین منظور سازمان روش اجرایی اقدام اصلاحی را تدوین می‌نماید .

تعریف

Corrective Action ، اقدامی برای از بین بردن علت بروز عدم انطباق بالفعل است با انجام اقدام اصلاحی علت بروز عدم انطباق بوجود آمده حذف می‌گردد .

عدم انطباق‌ها

عدم انطباق‌ها می‌تواند توسط تمامی کارکنان شناسایی شده و به مدیریت یا نماینده مدیریت در سیستم‌های مدیریتی اعلام گردد ورودی‌های اقدامات اصلاحی با توجه به استانداردهای مدیریتی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

•  عدم انطباق ممیزی داخلی
•  عدم انطباق ممیزی خارجی
• عدم انطباق محصولات یا خدمات
• نتایج اندازه‌گیری فرآیند
•  نتایج تحلیل داده‌ها
• نتایج پایش و اندازه‌گیری عملکرد سیستم مدیریت محیط زیستی ( برای استاندارد ایزو 14001 )
• نتایج پایش و اندازه‌گیری عملکرد سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی ( برای استاندارد OHSAS 18001 )
• نتایج بازنگری مدیریت
• نتایج پایش و اندازه‌گیری محصولات
• مخاطرات ایمنی و بهداشت شغلی بارز در سیستم مدیریت ایمنی بهداشت شغلی
•  جنبه های بارز محیط زیست در سیستم مدیریت محیط زیست ایزو 14001
•  حوادث

هنگامی که عدم انطباقی بروز می‌کند سازمان باید در جلسه‌ای با حضور اعلام کننده عدم انطباق و نماینده مدیریت سیستم مدیریتی و سایر مدیران مربوطه موضوع را بررسی نموده و بصورت زیر اقدام نماید :

الف ) تعیین اقدامی برای بر طرف کردن عدم انطباق

مثال :  در فرآیند ماشین کاری قطر یک محصول از محدوده مشخص شده در نقشه کمتر شده است . پس یک عد انطباق مربوط به کم بودن قطر قطعه مشاهده شده و بمنظور اصلاح عدم انطباق سازمان باید دوباره کاری انجام داده و مجددا فرآیند ماشین کاری را بر روی قطعه انجام دهد .سپس کنترل های لازم را بر روی قطعه اصلاح شده انجام دهد .

ب) ارزیابی

ارزیابی نیاز به اقدام اصلاحی توسط سازمان  انجام می‌گردد ممکن است انجام اقدامات اصلاحی از نظر ریالی هزینه ریادی را به سازمان تحمیل نماید و تامین منابع آن برای مدیریت ارشد امکان پذیر نباشد .
بمنظور تعیین علل ریشه‌ای عدم انطباق می‌توان از نمودار استخوان ماهی  یا نمودار پارتو استفاده نمود و در جلسات طوفان فکری علل ریشه ای را مشخص نمود .

اقدامات اصلاحی لازم با توجه به علل ریشه ای مشخص شده و انجام دهنده آن توسط مدیریت تعیین می‌گردد . سپس اقدامات اصلاحی لازم جهت جلوگیری از تکرار عدم انطباق اجراء می‌گردد .
ارزیابی اثربخشی اقدام اصلاحی انجام شده ، با گذشت زمانی پس از اجراء مشخص شده و نتایج بازنگری اقدامات ثبت و نگهداری می‌گردد .

مثال اقدام اصلاحی

مثال : در  فرآیند ماشین کاری قطر قطعه کم است با توجه به بررسی انجام شده علل ریشه‌ای مربوط به مته دستگاه است به منظورر جلوگیری از تکرار این عدم انطباق برنامه‌ زمان‌بندی جهت تعویض مته تعریف می‌گردد . پس از یک ماه از اجرای اقدامات اصلاحی ، خرابی کم شدن قطر محصول به کل محصولات این فرآیند از 5% به صفر رسیده است .

انجام اقدام اصلاحی منجر به بهبود مستمر در فعالیت‌ها و فرآیند‌های سازمان می‌گردد و بدین منظور در تمامی سیستم‌های مدیریتی به تدوین روش اجرایی و اجرای آن در سازمان تاکید شده است

این مطلب توسط مهندس پیام خرازیان تهیه شده است .