پیاده سازی نظام آراستگی 5s تعمیرگاه

پیاده سازی نظام آراستگی 5s تعمیرگاه خودرو ، منجر به بهبود کیفیت ارائه خدمات تعمیراتی و ارتقاء رتبه نمایندگی خدمات پس از فروش می شود .
با توجه به ماهیت فعالیت های تعمیراتی در نمایندگی خدمات پس از فروش ( تعمیرگاه ) استقرار مستمر نظام آراستگی 5s تعمیرگاه خودرو ، بسیار دشوار می باشد .
با توجه به تجارب مشاوره مهندس پیام خرازیان در عاملیت های مجاز خودرو هیوندایی ، کیاموتور، کرمان خودرو ، سایپا یدک این مطلب تهیه شده است و خلاصه اقدامات لازم جهت اجرای هر یک از اصول نظام آراستگی 5s در عاملیت مجاز خودرو تشریح شده است .
اکثر نمایندگی های خدمات پس از فروش خودرو ، سالانه قبل از ارزیابی شرکت بازرسی کیفیت استاندارد ایران ( شرکت ISQI ) بر اساس استاندارد ISQI ، اقدام به آراستگی تعمیرگاه خودرو می نمایند این اقدام نمایندگی های خدمات پس از فروش بر اساس اصول نظام آراستگی 5s نمی باشد و فقط اقداماتی جهت پاکیزگی و تمیزی محیط کار تعمیرگاه خودرو مطابق استاندارد خدمات پس از فروش خودرو انجام می دهند . نظیر خط کشی تعمیرگاه ، نصب تابلو ها ، تحویل لباس کار و کفش کار جدید به کارکنان ، تهیه اتیکت شناسایی برای کارکنان و …

تاریخچه نظام آراستگی 5s  :

نظام آراستگی 5s ، سیستمی است برای بهسازی و آراستگی محیط کار است  نظام آراستگی 5s بعد از جنگ جهانی دوم در ژاپن شکل گرفت ولی ایده این سیستم ژاپنی نمی باشد ژاپنی ها در هنگام بازدید از برخی از صنایع آمریکا با پدیده House Keeping  ( خانه داری صنعتی ) آشنا شدند . ژاپنی ها با مشاهده تاثیر و نقش قابل توجه معیارهای خانه داری صنعتی در ایجاد محیط کاری آراسته ، حفظ ایمنی و بهداشت و غیره بر آن شدند تا معیارهای مذکور را در شرکت های ژاپنی بکارگیرند تطبیق اصول خانه داری صنعتی به شرایط حاکم بر صنایع ژاپن و بومی نمودن آن منجر به شکل گیری پنج اصل در آراستگی محیط کار شد و 5s نامگذاری گردید .

مزایای پیاده سازی نظام آراستگی 5s تعمیرگاه خودرو :

–    بهبود کیفیت خدمات تعمیراتی .
–    بهبود کار تیمی در تعمیرگاه خودرو
–    بهبود روحیه و نشاط  بین کارکنان بدلیل آراستگی محیط کار
–    افزایش ایمنی و پیشگیری از حوادث با نصب علائم ایمنی و بازدید های دوره ای 5s ، محل های خطر مشخص شده و اصلاح می شود
–    نهادینه شدن نظم و انظباط کاری در بین تمامی کارکنان تعمیرگاه خودرو
–    تاثیر مثبت بر برداشت مشتریان از تعمیرگاه خودرو
–    کاهش ضایعات و دوباره کاری ها .

مهمترین اقدامات جهت پیاده سازی نظام آراستگی 5s تعمیرگاه در زیر آمده است .

S1  – Seiri تفکیک و ( تعمیر )

ابتدا اشیاء ابزار و اسناد را به دو گروه ضروری و غیر ضروری تفکیک نمایید .
اقلام زائد را تعیین تکلیف نموده و در صورت امکان دور بریزید .
ابزار ، تجهیزات و دستگاه های معیوب و خراب را شناسایی نمایید و سپس تعمیر یا جایگزینی آنها انجام شود .

S2 – Seiton  سازماندهی ، ترتیب

اقلام ضروری مشخص شده را دسته بندی نمایید
اقلام دسته بندی شده را در محل های مشخص قرار دهید .
از مدیریت دیداری استفاده نماییدنظیر استفاده از علائم و تابلو های راهنما در جایگاه های تعمیراتی ، انبار ، اتاق انتظار مشتریان ، دفاتر اداری و ..
از برچسب های مشخص کننده بصورت موثر استفاده کنید . نظیر برچسب های نشان دهنده قطعات ، برچسب علائم ایمنی و راهنمای سیستم اطفا حریق ، برچسب شناسایی ابزار آلات شامل تاریخ کالیبراسیون ، کد ابزار و…
مسیر های رفت و آمد در جایگاه های تعمیراتی را با خط کشی مشخص نمایید .
حریم دستگاه ها و تجهیزات را با رنگ مشخص کنید
جهت دستیابی سریع به اسناد و مدارک ،  آنها را مرتب کنید .

S3 – Seiso تمیزی و پاکیزگی

شلوغی و ریخت و پاش از اطراف میز کار و دستگاه ها مرتب گردد
منفاذ ورود گردو غبار را شناسایی نموده و نسبت به مسدود نمودن آنها اقدام نمایید . ( نظیر استفاده از درزگیر برای در و پنجره ها
محل های نشت روغن ، بنزین و… را شناسایی نموده و از نشتی جلوگیری نمایید .
نسبت به تمیز نمودن میز کار و وسایل و ابزارها ، بطور روزانه اقدام نمایید .
کارکنان لباس کار خود را تمیز نگهداشته و بصورت دوره ای ( هر هفته ) شستشو نمایند .
از آلودگی های کف سالن های تعمیرگاه جلوگیری شود. ( شستشوی منظم سالن تعمیرگاه ، مشبک نمودن جایگاه های آلوده کننده هستند مانند تعویض روغنی  )
بمنظور پیشگیری از علل آلودگی ها ، پوشش ها و محفظه ها بازبینی شود (نظیر :بسته بندی مناسب قطعات در انبار ، درپوش فاضلاب ، درب مخازن ذخیره آب )

S4 – Seiketsu استاندارد سازی  ، تداوم

لباس کار کارکنان پذیرش ، تعمیرکاران و کارکنان اداری مطابق استاندارد شرکت مادر تهیه  و استفاده شود.

در مراحل مختلف S1-S2-S3 از رنگ ها استفاده شود .
در مراحل مختلف S1-S2-S3 از برچسب های مختلف استفاده شود .
از ممیزی نظام آراستگی 5s تعمیرگاه ، جهت اطمینان از استمرار پیاده سازی نظام آراستگی 5S تعمیرگاه  استفاده شود
چک لیست های ممیزی نظام آراستگی متناسب با سازمان تدوین شود نظیر چک لیست تابلو ها ، چک لیست اتاق انتظار مشتریان ، چک لیست اداری و پشتیبانی ، چک لیست جایگاه تعمیراتی ، چک لیست قسمت صافکاری و نقاشی ، چک لیست انبار ، چک لیست رختکن ، چک لیست نمایشگاه
در صورت امکان وسایل و تجهیزات مورد استفاده هر فرد استاندارد شود .
در صورت امکان فعالیت های کارکنان استاندارد شود .
از استاندارد های کاری (ایمنی ، بهداشت ، کیفیت و… ) استفاده شود .نظیر رعایت استاندارد های شرکت مادر نمایندگی خدمات پس از فروش خودرو ، الزامات حفاظت و بهداشت کار ، الزامات ایمنی بهداشت شغلی OHSAS 1800 ، الزامات سیستم مدیریت کیفیت ایزو 9001 ، الزامات خدمات پس از فروش خودرو ISQI و ….
بمنظور پیشگیری از خطاءها و اشتباهات ، دستورالعمل های کاری مورد نیاز تدوین شود نظیر دستورالعمل کاری برای استفاده از ابزارآلات و تجهیزات ویژه  ( مانند دستورالعمل کار با دستگاه تنظیم فرمان ، دستورالعمل دستگاه تنظیم نور چراغ )

S5 – Seiketsu آموزش و فرهنگ سازی

–    دوره آموزش نظام آراستگی 5s برای کلیه کارکنان برگزار شود .
–    جلسات منظم ، نظام آراستگی 5s تعمیرگاه با حضور کارکنان برگزار شود .
–    مسابقات نظام آراستگی 5s برگزار شود .
–    کارکنان نمونه در اصول نظام آراستگیs1-s2-s3  در واحد های مختلف انتخاب شوند .
–    خط مشی نظام آراستگی 5s تدوین شده و تمامی کارکنان از مفاد خط مشی نظام آراستگی 5s تعمیرگاه ، آگاه شوند .
–    کارکنان با توجه به نتایج ممیزی ، بموقع تشویق وتقدیر شوند .
–    بازدید ها و تور های آموزشی نظام آراستگی 5s بصورت دوره ای اجراء شود .
–    آیین نامه نظام آراستگی 5s تدوین شود .
–    جهت توسعه فرهنگ مشارکت کارکنان ، اقدامات لازم صورت گیرد .

مجموعه فعالیت های پیاده سازی نظام آراستگی 5s تعمیرگاه ( مطابق با اقدامات فوق ) بر ایجاد و حفظ محیطی سازمان یافته ، مرتب ، پاکیزه و دلپذیر ، استاندارد و با انظباط برای کار تاکید می نماید.

برخی از فعالیت های مورد نیاز متناظر با اصول نظام آراستگی 5s در جدول زیر برای تعمیرگاه ارائه شده است .

انجام درست نظام آراستگی 5s و به عادت در آوردن آن برای کارکنان نمایندگی خدمات پس از فروش خودرو نیاز به تمرین دارد و برای اجرای مستمر نظام آراستگی 5s ، پشتکار و تلاش پیوسته ، علاقه و مشارکت تمامی کارکنان تعمیرگاه به ویژه مدیران ضروری می باشد .

این مطلب توسط مهندس پیام خرازیان تهیه شده است .
انتشار این مطلب با ذکر نام نویسنده  و آدرس سایت www.kharazian.ir بلامانع می باشد .