شاخص بهره وری کل عوامل TFP
شاخص بهره وری کل عوامل (TFP) شاخص بهرهوری عوامل کل یک معیار مهم در اقتصاد است که میزان بهرهوری بنگاه اقتصادی را اندازهگیری میکند در این مطلب تعریف، مزایای و نحوه محاسبه این شاخص بهرهوری کل عوامل ارایه شده است.
شاخص بهره وری کل عوامل TFP چیست
تعاریف
تعریف بهرهوری
- بهرهوری به معنای استفاده کارا و اثربخش از منابع و عوامل (شامل سرمایه انسانی، سرمایه ، فناوری و کالا و خدمات واسطه ) به منظور کسب ستانده بیشتز از منظر کمی وکیفی در راستای نیل به ا هداف سیستم مورد نظر است
تعریف بهرهوری کل عوامل
- بهرهوری کل عوامل (TFP) که دربهرهوری کل عوامل تولید نیز نامیده میشود که این شاخص هم در بررسی بهرهوری در بنگاه اقتصادی و هم در شاخصهای اقتصادی هر کشور نیز استفاده میشود.
- بهرهوری کل عوامل تولید ، تغییرات تولید را در ارتباط با تغییرات مجموعهای از عوامل تولید یا نهادهها مورد بررسی قرار میدهد. این رویکرد آن دسته از عواملی که بیشترین نقش را در فرآیند تولید دارد منظور مینماید و میتواند چگونگی استفاده مفید و مولد تولید را به درستی تشریح نماید.
- بهرهوری کل عوامل را بهرهوری ترکیبی کلیه نهادهها تعریف نمود و در این شاخص تمامی عوامل دخیل هستند.
- بهرهوری کل عوامل، تغییرات تولید را در ارتباط با تغییرات مجموعهای از عوامل تولید یا نهادهها مورد بررسی قرار میدهد
- این شاخص نماینده دقیقتری از تصور واقعی و عملکرد اقتصادی یک بنگاه ارایه میکند.
- به مفهوم نسبت ستانده به دادهها است و در واقع بیانگر متوسط تولید به ازای هر واحد از کل منابع تولید است.
- این شاخص یکی از شاخصهای چند عاملی است که مقدار خروجیها را نسبت به مقدار مجموعهای از ورودیها (نیروی کار، سرمایه، انرژی، مواد و خدمات خریداری شده) میسنجد.
- به عبارت دیگر، نشان میدهد که چه بخشی از رشد تولید به دلیل بهبود تکنولوژی، مدیریت بهتر، نوآوری و سایر عوامل است.
وضعیت رشد بهره وری کل عوامل در کل اقتصاد ایران
- رشد اقتصادی ۸ درصدی است با تاکید بر بهرهوری عوامل تولید شامل سرمایه، منابع انسانی و فناوری و مدیریت آمده است و مطابق آن ۲.۸ درصد آن نیز سهم بخش بهرهوری است.
- رشد بهرهوری نیروی کار، بهرهوری سرمایه و بهرهوری کل عوامل تولید در سال 1402 به ترتیب 2/8 درصد، 3/5 و 3/2 درصد برآورد شده است. در برنامه توسعه ششم رشد بهرهوری کل عوامل تولید کل اقتصاد 2/8 درصد هدفگذاری شده است. در سال ۱۴۰۲ از هدف برنامه ششم توسعه پیشی گرفته است.
مزایای اندازهگیری شاخص TFP در بنگاه اقتصادی
مقایسه عملکرد
- با محاسبه این شاخص میتوان وضعیت بهرهوری بنپاه اقتصادی را با بهترینها در گروه صنعت یا کشور یا سایرین مقاایسه نمود.
بهبود عملکرد
- شناسایی عوامل موثر بر رشد بهرهوری کل عوامل TFP و اولویتبندی برای بهبود آن به ارتقاأ این شاخص کمک مینماید.
محاسبه شاخص بهرهوری کل عوامل
- ( هزینههای نیروی انسانی + هزینههای سرمایه)/ارزش افزوده = شاخص بهرهوری کل عوامل
عوامل موثر بر بهرهوری کل عوامل
- این عوامل در سه دسته عوامل بنیادی، اساسی و بیواسطه طبقهبندی میشود.
عوامل بنیادی
- گروهی از متغییرها که بر محیط کار و فعالیت اقتصادی تاثیرگذارند اما تا حد زیادی از کترل سیاستگذاران خارج است نظیر شرایط جغزافیایی و موهیات خدادادی
عوامل اساسی
- عواملی هستند که دولتها میتوانند با سیاستگذاری آنها را تغییر داده و اصلاح نمایند اما بنگاههای اقتصادی حداقل به صورت مستقیم قابلیت تغییر این عوامل را ندارند. نظیر نظام آموزشی و محیط کسب و کار
عوامل بی واسطه
- عواملی که در کنترل بنگاه هستند و بنگاه با توجه به انگیزههای خود و شرایطی که هوامل بنیادی و اساسی بر آن تحمیل میکننده نسبت به تغییرو تنظیم آنها اقدام مینمایند.
- با اندازهگیری شاخص بهرهوری کل عوامل نسبت به ارزیابی وضعیت بهرهوری سازمان خود مطلع شده و تصمیمات مناسب را اتخاد نمایید.
این مطلب توسط مهندس پیام خرازیان گردآوری شده است.
منبع :
سازمان ملی بهرهوری
.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.