تدوین برنامه کنترل

برنامه کنترل یا طرح کنترل ،فرمی می‌باشد که مشخصه‌های کنترلی مرتبط با محصول یا فرآیند در تمامی  مراحل تحقق محصول به همراه روش‌های نمونه‌برداری و اندازه‌گیری را تشریح می‌نماید .
در استاندارد ایزو 16949 تدوین برنامه کنترل الزام شده است اما به‌کارگیری آن در سایر سازمان ها به عنوان جزئی از طرح کیفیت می تواند مفید باشد .

بند های استاندارد ISO 9001 که برنامه کنترل به آن مرتبط می باشد شامل:

بند 7.1 طرح‌ریزی تحقق محصول در استاندارد ISO 9001:2008
بند 8.1  طرح‌ریزی و کنترل عملیات در استاندارد ISO 9001:2015

در سازمان‌هایی که سیستم مدیریت کیفیت ایزو 9001 را استقرار نموده‌اند معمولاً ویژگی‌های کنترلی محصول و روش‌های نمونه‌برداری و اندازه‌گیری را در قالب دستورالعمل بازرسی تدوین می‌نمایند در این روش معمولاً بسیاری از موضوعات مرتبط با ، پایش و اندازه‌گیری محصول بسیار کلی بیان می‌شود بدین منظور به‌کارگیری برنامه کنترل جهت مستندسازی ویژگی‌های محصول / فرآیند . روش‌های آزمون و کنترل بر روی آن‌ها در تمامی مراحل تحقق محصول پیشنهاد می‌شود.

جهت تدوین برنامه کنترل محصول باید ابتدا گروه چند تخصصی را تعیین نمود و سپس نمودار فرآیند عملیات را مدون نمود و پس از آن جلسات تدوین برنامه کنترل برگزار شود.

برنامه کنترل باید سه فاز مجزا ، را پوشش دهد.
الف) نمونه اولیه : سازمان باید یک برنامه کنترل برای نمونه اولیه داشته باشد.
ب) پیش‌تولید :
به‌عنوان یک مرحله تولید در روند تحقق محصول ،  تشریح اندازه‌گیری ابعادی و آزمون‌های عملکرد محصول و مواد ،پس از تولید نمونه اولیه و پیش از تولید انبوه می‌باشد.
ج)تولید : مستندسازی ویژگی‌های  محصول / فرآیند ، کنترل‌های فرآیند، آزمون‌ها و سیستم‌های اندازه‌گیری .در طی تولید انبوه .
هر قطعه باید برنامه کنترل داشته باشد اما در بسیاری از موارد ، برنامه کنترل به‌صورت گروه قطعات یا محصولات با استفاده از یک فرآیند مشترک تعریف می‌شود. طرح کنترل یکی از خروجی‌های طرح کیفیت می‌باشد.

برنامه کنترل

اجزاء فرم برنامه کنترل

الف ) داده‌های عمومی

شماره برنامه کنترل
تاریخ صدور و بازنگری
اطلاعات مشتری ( اشاره به الزامات مشتری)
نام سازمان / سایت طراحی
شماره قطعات
نام قطعات / توصیف
سطح تغییرات مهندسی
فاز موردبررسی ( نمونه اولیه، پیش از تولید، تولید انبوه)
تماس کلیدی
قطعه/ شماره مرحله فرآیند
نام فرآیند/توصیف عملیات

ب)کنترل محصول

ویژگی‌های خاص مرتبط با محصول
سایر ویژگی‌های کنترل ( شماره، محصول یا فرآیند)
مشخصات / تلورانس

ج) کنترل فرآیند

پارامترهای فرآیند
ویژگی‌های خاص مرتبط با فرآیند
ماشین‌ها،جیک‌ها،فیکسچرها، ابزارهای ساخت

د) روش‌ها

تکنیک ارزیابی اندازه‌گیری
خطاناپذیری نظیر پوکا یوکه
اندازه نمونه و تناوب
روش کنترل

ه) طرح کاهش و اقدامات اصلاحی

طرح کاهش ( شامل یا ارجاع )
اقدام اصلاحی

این مطلب توسط مهندس پیام خرازیان گردآوری‌شده است
انتشار مطلب با نام پیام خرازیان و آدرس سایت www.kharazian.ir بلامانع می‌باشد.