مهمترین دلایل اثربخش نبودن IATF 16949

مهمترین دلایل اثربخش نبودن IATF 16949 در ایران در این مطلب توسط مهندس پیام خرازیان تشریح شده است.

دلایل اثربخش نبودن سیستم مدیریت کیفیت خودرو IATF 16949

IATF 16949

استاندارد IATF 16949 یک استاندارد بین‌المللی برای سیستم مدیریت کیفیت در صنعت خودرو است که شرکت‌های خودروسازی برای تامین‌کنندگان خود الزام می‌نمایند

اهداف استاندارد IATF 16949

• بهبود روند تولید
• بهینه‌سازی فرایندهای کسب و کار
• کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری در تولید
• بهبود کیفیت محصولات
• کاهش هزینه‌ها و افزایش راندمان
• ایجاد اعتماد به مشتریان شرکت‌های خودروسازی

در حالی که برخی شرکت‌ها و تولیدکنندگان ایرانی در صنعت خودرو توانسته‌اند گواهینامه استاندارد IATF 16949 را اخذ نمایند اما اکثرا از مزایای واقعی این سیستم مدیریت بهره‌مند نیستند و تنها در نزدیکی زمان ممیزی خارجی اقدام به مستندسازی می‌نمایند.

1-عدم تمرکز بر کیفیت

برخی شرکت‌های ایرانی هنوز به مفهوم کیفیت و تامین کیفیت در تولید خود توجه کافی نمی‌کنند و به جای آن بیشتر توجهشان به تولید با کمترین هزینه است.
موضوعات کیفیت تنها در تامین کنندگانی که مستقیما با خودروساز فعالیت می‌نمایند استقرار یافته است و زنجیره تامین خودرو کامل پوشش داده نشده است منظور این است که تامین‌کنندگانی که برای تامین کننده خودروساز خدمات یا قطعات را ارائه می‌نمایند کمتر به با کیفیت آشنا می‌باشند.

2- بکارگیری فناوری فرسوده و قدیمی

توسعه و بهبود فرآیندهای تولیدی ممکن است نیاز به استفاده از فن‌آوری‌های پیشرفته و تکنولوژی داشته باشد. اما برخی از شرکت‌های ایرانی به دلیل محدودیت‌های مالی و عدم دسترسی به این فن‌آوری‌ها، از فناوری‌های قدیمی و فرسوده برای تولید قطعات خودرو استفاده می‌نمایند.

اقدام مورد نیاز:

• پایدار نمودن وضعیت فرآیندهای تولیدی که فناوری‌های قدیمی و فرسوده بکار گرفته شده است.
• بکارگیری فناوری‌های جدید و جایگزینی با فناوری فرسوده

3-فرهنگ سازمانی

در بسیاری از شرکت‌های ایرانی، فرهنگ تولید به صورت سنتی و مبتنی بر تجربه و مهارت کارگران است حتی مدیران بسیاری از تامین‌کنندگان خودروساز درکی از مفاهیم و الزامات این استاندارد ندارند.

در اکثر سازمان‌ها:

• مسئولیت مستندسازی، اجرا و پاسخگویی در زمان ممیزی بر عهده شغل تضمین کیفیت قرار می‌دهند و سایر مدیران آگاهی کمتری نسبت به این موضوعات دارند.
  با خروج پرسنل تضمین کیفیت از شرکت کلیه فعالیت‌های مستندسازی متوقف می‌شود.
• استقرار سریع سیستم مدیریت کیفیت خودرو IATF 16949 در سازمان
• سیستم به صورت صوری اجرا می‌گردد نظیر اجرای SPC و ….

اقدام مورد نیاز:

• افزایش سطح آگاهی کارکنان در تمامی سطوح با برگزاری دوره‌های آموزشی و جلسات CFT
• مشارکت تمامی سطوح کارکنان در ترویج مسائل کیفیت و الزامات خودروساز
• استقرار سیستم مدیریت کیفیت خودرو IATF 16949 نیاز به زمانی حداقل یکساله و بلوغ سازمانی دارد
• جذب و بکارگیری مشاور حرفه‌ای
• حمایت مدیرات ارشد از استقرار سیستم مدیریت کیفیت خودرو

۴- نداشتن مشاور حرفه‌ای

استقرار اثربخشی این سیستم بنا به دلایل زیر هزینه بالایی دارد و کمتر مدیران ارشد بابت آن از خدمات مشاوره حرفه ای استفاده می‌نمایند و تنها با جذب و استخدام یک نفر تضمین کیفیت بدنبال اخذ گواهینامه می‌باشند.

• تنوع الزامات سیستمی و مهندسی در استاندارد IATF 16949 ؛
• زمان طولانی برای استقرار اثربخش؛
• هزینه‌های بالای مشاور حرفه‌ای.

مدیران ارشد اکثر سازمان‌ها تنها به دنبال اخذ گواهینامه می‌باشند تا بتوانند قرارداد محصولات جدید را با خودروساز منعقد نموده یا اقدام به تمدید قرارداد نمایند.

متاسفانه اکثر شرکت‌های قطعه‌سازی که گواهینامه سیستم مدیریت کیفیت خودرو IATF 16949 را در ایران اخذ نموده‌اند دارای سیستم/ مستنداتی مشابه می‌باشند و مستندات با رویکرد Cut-Copy-Past توسط افراد مشاور نما درآن ‌شرکت‌ها اجرا شده است.

5-عدم رعایت الزامات ایمنی و محیط زیست

برخی شرکت‌ها به دلیل عدم رعایت الزامات ایمنی و محیط زیست مرتبط با فعالیت‌ها و محیط کار الزام شده از طرف الزامات IATF 16949، نمی‌توانند به صورت کامل استاندارد IATF 16949 را پیاده‌سازی نمایند و ممکن است استقرار این استاندارد با تاخیر صورت گیرد.

6- منابع مالی

پیاده‌سازی IATF 16949 نیازمند هزینه‌های زیادی است که برخی شرکت‌های ایرانی به دلیل محدودیت‌های مالی، قادر به تامین هزینه‌های مورد نیاز نیستند.

برخی از هزینه‌های استقرار IATF 16949

• راه‌اندازی آزمایشگاه؛
• ساخت گیج و فیکسچرهای تولیدی و کنترلی؛
• استخدام کارکنان(مدیریت کنترل کیفیت؛کارشناس کیفیت خودرو؛مدیر تضمین کیفیت حرفه‌ای)
• آموزش کارکنان شامل:
• آموزش ابزارهای مهندسی کیفیت
  آموزش الزامات IATF 16949
  آموزش ممیزی سیستم مدیریت
  آموزش ممیزی محصول
  آموزش ممیزی فرآیند
  هزینه کالیبراسیون
• هزینه تائیدیه تجهیزات اندازه‌گیری
• هزینه صدور گواهینامه و تمدید آن
• هزینه بکارگیری مشاور حرفه‌ای
• هزینه بهبود فرآیندها و تغییرات
• هزینه‌ها برای کاهش مخاطرات شغلی و محیط زیستی

اقدام مورد نیاز:

• تخصیص بودجه مورد نیاز برای استقرار بر اساس ارزیابی شناخت وضعیت موجود

با توجه به دلایل فوق، پیاده‌سازی IATF 16949 در اکثر سازمان‌های ایرانی همچنان اثربخش نبوده است و پیاده‌سازی اثربخش با برطرف نمودن مشکلات فوق امکان‌پذیر خواهد بود.

این مطلب توسط مهندس پیام خرازیان تهیه شده است.
انتشار مطلب با ذکر نام پیام خرازیان و آدرس سایت www.kharazian.ir بلامانع است.