ردپای کربن چیست

ردپای کربن Carbon Footprint معیاری برای سنجش میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای، به‌ویژه دی‌اکسید کربن، است که از فعالیت‌های مختلف انسانی در طول یک دوره زمانی مشخص، مانند یک سال، به وجود می‌آید.

ردپای کربن چیست

• این معیار به ما نشان می‌دهد که چه مقدار از گازهای گلخانه‌ای که عامل اصلی گرمایش جهانی هستند، توسط یک فرد، یک محصول، یک سازمان، یک ناحیه یک کشور در اتمسفر منتشر می‌شود.
• این معیار به این دلیل استفاده می‌شود که گازهای گلخانه‌ای مختلف اثرات متفاوتی بر گرمایش جهانی دارند. برای مثال، متان 25 برابر قوی‌تر از دی‌اکسید کربن است، بنابراین یک تن متان معادل 25 تن دی‌اکسید کربن در نظر گرفته می‌شود.
• ردپای کربن معمولاً بر حسب تن دی‌اکسید کربن معادل (CO2e) در سال اندازه‌گیری می‌شود.
• استاندارد ایزو 14067 الزامات و راهنما برای کمیت گازهای گلخانه‌ای و ردپای کربن در محصولات است.
• ردپای کربن بر تغییرات اقلیمی تاثیرگذار است و از ابتدای سال 2024 ، تغییرات اقلیمی در استانداردهای مدیریتی متداول نظیر ایزو 9001، ایزو 14001 و ایزو 45001 به صورت الحاقیه‌ای مجزا مورد توجه ویژه قرار گرفته است.

آمار و اطلاعات

• بر اساس تحقیقات پایگاه داده کربن میجر و اطلاعات جمع آوری شده از شرکت‌های مختلف ، تنها ۵۷ تولید کننده نفت، گاز، زغال سنگ و سیمان از زمان توافقنامه آب و هوایی پاریس در سال ۲۰۱۶ به طور مستقیم با ۸۰ درصد از کل انتشار گازهای گلخانه‌ای جهان مرتبط هستند.
• اگرچه دولت‌ها در پاریس متعهد شدند که گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهند، این تحلیل نشان می‌دهد که اکثر تولیدکنندگان بزرگ، خروجی سوخت‌های فسیلی در هفت سال پس از آن توافقنامه آب و هوایی، در مقایسه با هفت سال قبل از انتشار Co2 افزایش یافته است.

منبع:
www.theguardian.com

برخی از عوامل تاثیرگذار بر ردپای کربن

حمل و نقل

• وسایل نقلیه شخصی، به‌ویژه خودروهای بنزینی و دیزلی، یکی از بزرگترین منابع انتشار گازهای گلخانه‌ای است.

مصرف انرژی

• مصرف منابع انرژی فسیلی مانند زغال سنگ، نفت و گاز طبیعی برای تولید برق، گرما و سرمایش، از دیگر منابع مهم انتشار گازهای گلخانه‌ای است.

صنعت

• فعالیت‌های صنعتی مانند تولید فولاد، سیمان، پتروشیمی و نفت همچنین از منابع مهم انتشار گازهای گلخانه‌ای هستند.

کشاورزی

• فعالیت‌های کشاورزی مانند پرورش دام، استفاده از کودهای شیمیایی و شخم زدن زمین، نیز از منابع انتشار گازهای گلخانه‌ای هستند.

جنگل‌زدایی

• قطع درختان جنگلی که به عنوان “ریه‌های زمین” شناخته می‌شوند، باعث می‌شود که دی‌اکسید کربن کمتری از اتمسفر جذب شود و در نتیجه به گرمایش جهانی دامن زده می‌شود.

روش‌های کاهش ردپای کربن

استفاده از وسایل نقلیه عمومی، دوچرخه یا پیاده‌روی

• این کار به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای از حمل و نقل کمک می‌کند.

کاهش مصرف انرژی

• استفاده از لامپ‌های LED، خاموش کردن وسایل برقی هنگامی که از آنها استفاده نمی‌شود و استفاده از پمپ‌های آب کم‌مصرف، از راه‌های کاهش مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه‌ای است.

خرید محصولات با ردپای کربن پایین

• انتخاب محصولاتی که با مواد اولیه پایدار تولید شده‌اند و در فرآیند تولید آن‌ها از انرژی کمتری استفاده شده است، به کاهش ردپای کربن کمک می‌کند.

کاشت درختان

• درختان دی‌اکسید کربن را از اتمسفر جذب می‌کنند و به کاهش گرمایش جهانی کمک می‌کنند.

محاسبه

• امروز Carbon Footprint در کارخانجات بر اساس منابع مرتبط با انتشار کربن نظیر ماشین‌آلات، وسایل حمل و نقل و تجهیزات ( تجهیزاتی که این منابع را مصرف می‌نمایند)، خرید بخار یا الکتریسیته، گازهای طبیعی و … به صورت تخمینی محاسبه می‌گردد.
• میزان تخمینی ردپای کربن محاسبه شده با میزان ردپای کربن در منطقه، کشور و جهان مقایسه می‌گردد.

کاهش ردپای کربن یک مسئولیت جمعی است و همه ما می‌توانیم با انجام اقدامات کوچکی در زندگی روزمره خود به کاهش آن کمک کنیم.

این مطلب توسط مهندس پیام خرازیان گردآوری شده است.
انتشار مطلب با ذکر نام پیام خرازیان و منبع آن بلامانع است.