پیاده سازی کنترل کیفیت
پیاده سازی کنترل کیفیت در هر سازمانی برای اطمینان از انطباق با الزامات محصول و خدمات و تلاش در جهت ارتقا سطح کیفی آن‌ها ضروری است اقدامات مورد نیاز برای استقرار سیستم کنترل کیفیت در هر سازمان در این مقاله توسط مهندس پیام خرازیان ارائه شده است.
پیاده سازی کنترل کیفیت
در صورتی که الزامات قانونی برای راه‌اندازی کنترل کیفیت وجود داشته باشد سازمان چاره‌ای جز راه‌اندازی واحد کنترل کیفیت ندارد و در صورتی که الزام نباشد سازمان با توجه به صلاحدید خود این واحد را راه اندازی می‌نماید.
1-طرحریزی کنترل کیفیت
مهمترین قدم جهت استقرار سیستم کنترل کیفیت در هر سازمانی تعریف کیفیت در آن سازمان است که این تعریف از طریق سند طرح کیفیت صورت می‌گیرد.
طرح کیفیت مراحل تحقق محصول از ابتدای ورود مواد اولیه به شرکت تا تحویل محصول به مشتری را نشان می‌دهد.
بسیاری از مدیران ارشد شرکت‌ها بدون تعریف کنترل کیفیت در سازمان خود، بازرس کنترل کیفیت استخدام می‌کنند.
بازرس کنترل کیفیت عمل بازرسی را انجام می‌دهد چه مشخصه کنترلی، چه موقع، چگونه، با چه ابزاری را کنترل نماید و نتایج را در چه فرم‌هایی ثبت نماید.
طرحریزی فرآیند کنترل کیفیت با تدوین طرح کیفیت انجام می‌گیرد.
مراحل طرحریزی
-
طراحی فرم‌های طرح کیفیت
فرمت‌های طرح کیفیت نظیر برنامه کنترل، طرح بسته‌بندی، نمودار فرآیند عملیات و دستورالعمل خدمات پس از فروش و … طراحی شده است.
-
تکمیل طرح کیفیت
بر اساس فرمت‌های مشخص شده طرح کیفیت تکمیل می‌شود و سپس در مرحله بعد آموزش‌های لازم صورت می‌گیرد.
-
طراحی فرم‌های بازرسی
فرم‌های مورد نیاز جهت ثبت نتایج بازرسی کنترل کیفیت در این مرحله طراحی می‌شود این فرم‌ها می‌تواند بازرسی مواداولیه، حین فرآیند و محصول نهایی را شامل شود.
گردش اطلاعاتی فرم‌ها کنترل کیفیت را در قالب روش اجرایی می‌تواند ارایه شود.
-
تدوین سیستم ردیابی محصول
چنانچه ردیابی محصول الزام باشد سیستم ردیابی محصول متناسب با محصولات و خدمات سازمان در قالب فرم ردیابی محصول طرحریزی شده و در قسمت اجرا توسط مسئولین مربوطه اجرا می‌شود.
-
تدوین سیستم کنترل محصول نامنطبق
به منظور شناسایی محصول نامنطبق و تعیین تکلیف آن فرم‌های مورد نیاز کنترل محصول نامنطبق طراحی شده و در قالب روش اجرایی کنترل محصول نامنطبق در سازمان تدوین می‌شود.
2-آموزش
آموزش‌های لازم جهت نحوه اجرای کنترل کیفیت قبل از اجرای برای بازرسین برگزار می‌شود این آموزش‌ها می‌تواند شامل :
- آموزش نحوه به‌کارگیری طرح کیفیت
- آموزش به‌کارگیری ابزارهای اندازه‌گیری
- آموزش نحوه تکمیل فرم‌های بازرسی و آزمون
- آموزش نحوه استفاده از استانداردهای نمونه‌برداری
- آموزش کنترل فرآیند آماری SPC – در صورت نیاز در سازمان
3- منابع مورد نیاز
منابع انسانی
بکارگیری افراد با شرایط احراز و وظایف تعیین در شغل‌های مختلف کیفیت از جمله :
زیرساخت
- تجهیزات اندازه‌گیری متناسب با مشخصه‌های کنترلی محصول نظیر کولیس، میکروتر، متر و …
- فضای اداری نظیر کیوسک QC در داخل خط تولید
- کامیپوتر و پرینتر
- تجهیزات آزمایشگاهی در صورت موضوعیت در شرکت
کالیبراسیون تجهیزات
- کالیبراسیون تجهیزات اندازه‌گیری توسط مراکز مورد تائید اداره استاندارد انجام می‌گردد
4-اجرای کنترل کیفیت
- بر اساس تعریف انجام شده در طرح کیفیت بازرس کنترل کیفیت اقدام به کنترل موادولیه و محصول در مراحل مختلف می‌نماید.
بازرسی مواد اولیه
- کالای وارد شده به انبار ،ابتدا در محل قرنطینه نگهداری شده و ورود کالا توسط مسئول انبار به کنترل کیفیت اعلام می‌شود بازرسین کنترل کیفیت در محل حاضر شده و مشخصه‌های کیفیت محصول را بر اساس روش نمونه‌برداری و معیارهای پذیرش مشخص شده در برنامه کنترل، بازرسی نموده و نتایج بازرسی‌ها را در فرم بازرسی مواد اولیه ثبت می‌نماید.
تصدیق راه‌اندازی
- در صورتی که نیاز به تصدیق ماشین‌آلات قبل از راه‌اندازی باشد پس از تنظیمات ماشین‌آلات ، چند نمونه محصول تولید شده و مطابق با برنامه کنترل توسط بازرسی کنترل کیفیت کنترل شده و نتایج آن در فرم تصدیق راه‌اندازی ثبت می‌شود
- این مرحله در برخی صنایع برای ماشین آلات کاربرد دارد نظیر ماشین‌آلات تزریق پلاستیک
بازرسی محصول نیمه ساخته
انواع بازرسی محصول نیمه ساخته
- بازرسی ساعتی
- بازرسی انباشته‌ای
- کنترل فرآیند آماری
مشخصه‌های کنترلی مهم محصول مشخص شده و در صورت صلاحدید بر اساس ابزارهای کنترل فرآیندهای آماری کنترل شده و نتایج آن در فرم های کنترل فرایند آماری ثبت می‌شود.
روش‌های مختلفی برای کنترل فرآیندهای آماری وجود دارد که متداول‌ترین آن روش نمودار X-R است . در صنایع خودروسازی که الزامات IATF 16949 را اجرا نموده‌اند به‌کارگیری این روش‌ها الزام است.
بازرسی محصول نهایی
- محصول نهایی بر اساس مشخص‌های کنترلی تعیین شده در برنامه کنترل ، نمونه‌برداری و اندازه‌گیری شده و نتایج آن در فرم بازرسی محصول نهایی یا نتایج آزمون ثبت می‌شود
- برخی از مواقع شاید نیاز به انجام آزمون در آزمایشگاه باشد که در صورت انجام آزمون در داخل سازمان نتایج آن در فرم نتایج آزمون ثبت شده و درصورتی که آزمون‌ها توسط آزمایشگاه‌های دارای تاییدیه صلاحیت انجام می‌شود نتایج آزمون‌های دریافتی در سوابق کنترل کیفیت نگهداری می‌شود.
بازرسی خدمات پس از فروش
- در صورتی که سازمان خدمات نصب یا خدمات پس از فروش را ارایه نماید نتایج بازرسی‌ها پس از ارائه خدمات در فرمت‌های تعریف شده توسط تکنسین یا بازرس ثبت می‌شود.
5-بهبود
- بهبود سیستم کنترل کیفیت با توجه به بازخوردهای دریافتی صورت گرفته از پیاده سازی کنترل کیفیت صورت می‌گیرد و بر اساس آن فرم‌ها و روش‌های اجرایی مورد استفاده در واحد کنترل کیفیت بازنگری می‌شود.
مدیران شرکت‌ها باید به منظور بهبود کیفیت محصولات و خدمات خود، استقرار کنترل کیفیت را به عنوان یک اولویت مهم و اساسی در رشد و توسعه کسب و کار قرار دهند.
این مطلب توسط پیام خرازیان تهیه شده است
انتشار مطلب با نام پیام خرازیان و آدرس سایت www.kharazian.ir بلامانع است.
پیام خرازیان 
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.