آمادگی ممیزی OHSAS 18001
قبل از ممیزی خارجی سیستم مدیریت ایمنی بهداشت شغلی OHSAS 18001، سازمان باید خود را آماده ممیزی نماید و اکثر سازمان‌های ایرانی قبل از ممیزی خارجی اقدامات لازم جهت آمادگی در ممیزی صدور گواهینامه یا ممیزی مراقبتی OHSAS 18001 را انجام می‌دهند.
فرآیند ممیزی بر اساس ایزو 19011 و به‌صورت نمونه ای می‌باشد و ممیز، سیستم مدیریت ایمنی بهداشت شغلی، سازمان را بر اساس الزامات استاندارد OHSAS 18001 وسایر الزامات قانونی و ایمنی مرتبط با آن سازمان بررسی می‌نماید.
آمادگی ممیزی OHSAS 18001
در این مطلب اقدامات مهمی که جهت آمادگی ممیزی OHSAS 18001 مورد نیاز می باشد تشریح شده است.
مطلب آمادگی ممیزی OHSAS 18001 ، بر مبنای تجارب پیام خرازیان با توجه به عدم انطباق هایی که عموماً در ممیزی خارجی برای سازمان‌ها ثبت می‌شود، تهیه‌شده است و نکات مهمی از سیستم مدیریت ایمنی بهداشت شغلی که سازمان باید قبل از ممیزی خارجی به آنها به‌صورت ویژه توجه نمایند تشریح شده است.
مهم‌ترین اقدامات لازم جهت آمادگی ممیزی OHSAS 18001 ، به‌صورت خلاصه در زیر آمده است.
برگزاری جلسه توجیهی برای کارکنان
- به کارکنان در خصوص فرآیند ممیزی خارجی سیستم مدیریت ایمنی بهداشت شغلی OHSAS 18001، توضیحات لازم داده‌شده و از آنها درخواست شود تجهیزات حفاظت فردی را طی فعالیت های کاری به‌کارگیرند و از خطرات ناشی از فعالیت‌ها مطلع شوند.
- مثلاً، کارکنان اداری از روش صحیح کار با رایانه و بیماری‌ها یا خطرات ناشی از استفاده ناصحیح تجهیزات اداری مطلع باشند.
خط‌مشی سیستم مدیریت ایمنی بهداشت شغلی
- خط‌مشی سیستم مدیریت ایمنی بهداشت شغلی باید توسط مدیریت ارشد به کارکنان و ذی نفعان به خصوص پیمانکارانی که در سازمان فعالیت می‌نمایند اطلاع‌رسانی شود، در طی فرآیند ممیزی، ممیز جهت اطمینان از درک خط‌مشی توسط کارکنان، خط‌مشی ایمنی بهداشت شغلی را از برخی کارکنان سؤال می‌نماید.
اهداف سیستم مدیریت ایمنی بهداشت شغلی
- اهداف سیستم مدیریت ایمنی بهداشت شغلی باید به مسئولین فرآیندها و کارکنان اطلاع‌رسانی شود.
الزامات قانونی یا سایر الزامات
- الزامات قانونی مرتبط با فعالیت نظیر الزامات ذکرشده در بالا باید به کارکنان مرتبط و پیمانکاران اطلاع‌رسانی شده و در دسترس انها قرار گیرد. مثلاً پیمانکارانی که در موتورخانه فعالیت‌های سرویس و نگهداری را به‌صورت مداوم انجام می‌دهند باید از االزامات قانونی مرتبط با ذخیره‌سازی مایعات آتش‌زا و دیگ‌های آب گرم مطلع باشند.
- متاسفانه در بیشتر ممیزی‌های خارجی مشاهده می‌شود که الزامات قانونی ایمنی توسط یک واحد یا شخصی در سازمان جمع‌آوری‌شده و لیست می‌شوند و این الزامات در دسترس کارکنان و پیمانکاران مرتبط نمی‌باشد.
الزامات قانونی
برخی از الزاماتی که علاوه بر سیستم مدیریت ایمنی بهداشت شغلی OHSAS 18001 به‌عنوان الزامات قانونی می‌تواند به‌عنوان معیار ممیزی در فرآیند ممیزی موردتوجه قرار گیرد شامل:
- آیین‌نامه علائم ایمنی در کارگاه
- آیین‌نامه ایمنی ساختمان کارگاه‌ها
- آیین‌نامه حفاظت و بهداشت عمومی کارگاه‌ها
- آیین‌نامه حفاظتی تاسیسات الکتریکی در کارگاه‌ها
- آیین‌نامه پیشگیری و مبارزه با آتش‌سوزی در کارگاه‌ها
- آیین‌نامه ایمنی کار در ارتفاع
- آیین‌نامه حفاظت دستی بار
- آیین‌نامه ایمنی امور پیمانکاری
- آیین‌نامه وسایل حفاظت فردی
- قوانین کار
سازمان متقاضی ممیزی خارجی ممیزی صدور گواهینامه یا ممیزی مراقبتی باید قبل از ممیزی خارجی، تمام الزامات سیستم مدیریت ایمنی بهداشت شغلی OHSAS 18001 و الزامات ایمنی مرتبط را رعایت نمایند.
شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک
- ارزیابی ریسک فعالیت‌های کاری در صورت نیاز یا به‌صورت دوره ای موردبازنگری قرار گیرد. در بسیاری از سازمان‌ها ریسک‌ها یکبار شناسایی و ارزیابی می‌شوند و با تغییر فرآیند، روش کار یا اضافه شدن فعالیت جدید ریسک‌های شناسایی‌شده موردبازنگری قرار نمی‌گیرند.
- در ارزیابی ریسک مشخص شود کدام ریسک الزام قانونی دارد مثلاً می‌توان ماده یا بند قانونی مرتبط با آن ریسک را در ارزیابی ریسک مشخص نمود.
صلاحیت، آموزش و آگاهی
- نیازسنجی آموزشی مبتنی بر ریسک‌های شناسایی‌شده از فعالیت‌های مرتبط با کارکنان باشد.
- آموزش‌های مرتبط با افزایش آگاهی کارکنان در خصوص اطلاع از پیامدهای بالفعل یا بالقوه ایمنی بهداشت شغلی ناشی از فعالیت‌ها برنامه‌ریزی واجراء شود. نظیر برگزاری دوره‌های آموزشی در خصوص اطلاعات برگه MSDS برای کارکنان مرتبط.
ارتباطات، مشاوره و مشارکت
- مشارکت کارکنان در شناسایی خطرات، تحقیق رویدادو بازنگری خطی مشی موردتوجه قرار گیرد.
- به پیمانکاران در خصوص خطرات شناسایی‌شده و موضوعات ایمنی بهداشت شغلی مشاوره داده شود.
کنترل مدارک
- مدارک ایجادشده سازمان باید توسط سازمان تحت کنترل قرار گیرند.
- آخرین ویرایش مدارک باید در دسترس مسئولین فرآیند مرتبط باشد و در لیست مدارک توسط مسئول مدارک تحت کنترل قرار گیرد. نظیر برگه MSDS در نزدیکی محل‌های نگهداری موادشیمیایی نصب شود و ارزیابی ریسک مرتبط با فعالیت‌ها در دسترس کارکنان مرتبط قرار گیرد.
- مدارک منشاء برون‌سازمانی نیز باید در سازمان تحت کنترل قرار گیرد. مثال: الزامات قانونی ایمنی کار در ارتفاع و … باید در لیست مدارک لیست شده، آخرین ویرایش آن دسترس کارکنان مرتبط قرارگرفته و توزیع نسخ ان کنترل شوند.
کنترل سوابق
- فرم‌های تکمیل‌شده، سوابق سازمان شما می‌باشند و این سوابق باید در دسترس، خوانا و قابل‌شناسایی باشند. نظیر سوابق حواداث، سوابق ارزیابی ادواری، سوابق معاینات ادواری کارکنان، سوابق کارت بهداشت کارکنان آبدارخانه، سوابق کالیبراسیون تجهیزات اندازه گیری، سوابق بازرسی آسانسور، سوابق بازرسی و تأییدیه لیفتراک و جرتقیل ها، سوابق برگزاری مانورها، سوابق ارزیابی مانور و…
- مرتب‌سازی و بایگانی سوابق، قبل از ممیزی خارجی از اهمیت ویژه ای برخودارمی باشد با توجه به اینکه زمان ممیزی محدود می‌باشد ممیزی شونده باید سوابق مرتبط با ممیزی را در زمان مناسب به ممیز ارائه نماید.
کنترل عملیات
برنامه مشخصی برای بازدیدهای دوره‌ای مدنظر قرارگرفته و بازدیدها بر اساس چک‌لیست های ارزیابی (با توجه به الزامات قانونی) توسط مسئولین مشخص‌شده صورت گیرد.
- صدور مجوز قبل از شروع کار برای فعالیت‌های مخاطره آمیز ضرورت دارد.
- تعیین مشخصه‌های خرید تجهیزات ایمنی و حفاظت فردی و خرید آنها
- تدوین و اجرای مکانیزم‌های نظارتی بر عملکرد ایمنی تأمین تأمین‌کنندگان
- اجرای کنترل‌های مشخص‌شده در فرآیند ارزیابی ریسک
- به‌کارگیری علائم ایمنی در زمان موردنیاز
آمادگی واکنش در شرایط اضطرارای
- شناسایی شرایط بالقوه اضطراری و تعیین سناریو واکنش در شرایط اضطراری
- تعیین محل امن تجمع کارکنان و مسیر خروج اضطراری
- تکمیل بودن جعبه کمک‌های و کنترل تاریخ انقضاء ملزومات داخل آن.
- نصب سیستم اعلام و اطفاء حریق با توجه به نیاز سازمان و اطمینان از صحت عملکرد آن، در بسیاری از ممیزی‌های خارجی صحت عملکرد برخی از تجهیزات موردبررسی قرار می‌گیرد به‌عنوان نمونه در یک ممیزی خارجی، مخزن اصلی سیستم فایر باکس فاقد آب می‌باشد یا سیستم مانیتورینگ اطفاء حریق به‌درستی موقعیت اعلام حریق را نمایش نمی‌دهد.(مرتبط با بندپایش و اندازه‌گیری عملکرد)
پایش و اندازه‌گیری عملکرد
- پایش سیستم مدیریت ایمنی بهداشت غلی از طریق چک‌لیست های ایمنی وبهداشت شغلی که تهیه‌شده است به‌صورت دوره ای توسط مسئولین مشخص‌شده صورت گیرد.
- شاخص‌های اندازه‌گیری عملکرد سیستم مدیریت ایمنی بهداشت شغلی تعیین‌شده و به‌صورت دوره ای توسط مسئولین اندازه‌گیری و تحلیل شود.
- معاینات ادواری کارکنان به صورت دوره ای انجام شود.
- کالیبراسیون تجهیزات به‌صورت دوره ای انجام شود.مثلاً کالیبراسیون گیج فشار بر روی مخزن دیگ بخار، یا کالیبراسیون لوکس متر و…
تحقیق رویداد
پیشگیری از رویدادهای گزارش‌شده توسط سازمان پیگیری شود.
بازنگری مدیریت
- سوابق بازنگری مدیریت شامل ورودی وخروجی های بازنگری مدیریت باید در سازمان ایجادشده و به ممیز ارائه شود.
- هرکدام از ورودی‌های بازنگری مدیریت به‌صورت گزارشی مجزاء تهیه شود
اقدام اصلاحی و پیشگیرانه
- سوابق اقدام اصلاحی و اقدام پیشگیرانه باید در سازمان نگهداری شود بسیاری از سازمان‌ها در زمان ممیزی خارجی سوابقی را از اقدام اصلاحی و پیشگیرانه ایجاد ننموده‌اند.
- با توجه به نتایج ارزیابی ریسک و تحقیق رویدادها، اقدام اصلاحی و پیشگیرانه لازم را صادر نمایید.
رعایت نکات آمادگی ممیزی سیستم مدیریت ایمنی بهداشت شغلی OHSAS 18001، قبل از ممیزی خارجی OHSAS 18001 توسط سازمان ممیزی شونده، می‌تواند منجر به دستیابی به نتایج اثربخش در ممیزی OHSAS 18001 شود.
مطلب آمادگی ممیزی OHSAS 18001 ،توسط مهندس پیام خرازیان تهیه‌شده است.
انتشار مطلب با ذکر نام نویسنده پیام خرازیان و آدرس سایت www.kharazian.ir بلامانع می‌باشد.
پیام خرازیان 
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.