نگهداری و تعمیرات در ایزو 9001
سیستم نگهداری و تعمیرات در ایزو 9001 الزام شده است و سازمان‌ها به‌منظور برآورده سازی الزامات استاندارد ایزو 9001 مستنداتی را برای نگهداری و تعمیرات تدوین و اجراء نمایند.
این مطلب سعی شده است تا نگهداری و تعمیرات در ایزو 9001 و حداقل مستندات موردنیاز را تشریح نماید.
بندهای مرتبط با نگهداری و تعمیرات در ایزو 9001 برای استاندارد ISO 9001:2008:
- بند 6–3 زیر ساخت، در این بند استاندارد مستقیماً به نگهداری و تعمیرات زیر ساخت شامل تاسیسات، تجهیزات، وسایل ارتباطی، وسایل حمل‌ونقل و … اشاره‌شده است.
- بند 7–5–1– کنترل تولید و ارائه خدمات ، در این بند استانداردسازمان باید تولید و خدمات را تحت شرایط کنترل‌شده ای طرحریزی و اجراء نماید بدین منظورسیستم نگهداری و تعمیرات ضروری می‌باشد.
بندهای مرتبط با نگهداری و تعمیرات در ایزو 9001 برای استاندارد ISO 9001:2015 :
- بند 7–1–3 زیرساخت، در این بند مستقیماً به نگهداری و تعمیرات اشاره‌شده است
- بند 8–1 برنامه‌ریزی و کنترل عملیات
- بند 8–5–1 کنترل تولید و ارائه خدمات
با توجه به رویکرد فرآیندی و الزامات نگهداری و تعمیرات در ISO 9001، سازمان‌ها فرآیندی را به‌عنوان فرآیند نگهداری و تعمیرات با فعالیت‌های زیر، طرحریزی و اجراءمی نمایند.
ساختار سازمانی نگهداری و تعمیرات در ایزو 9001
در سازمان‌ها با اندازه کوچک، معمولاً شغلی مجزاء برای نگهداری و تعمیرات در نظر نمی‌گیرند و وظایف مرتبط با نگهداری و تعمیرات ایزو توسط یکی از مسئولین فنی انجام می‌شود. نظیر مدیر فنی، مدیر کارخانه، مدیر تولید و…
در سازمان‌ها با اندازه متوسط و بزرگ، معمولاً شغل نگهداری و تعمیرات در ساختار سازمانی در نظر گرفته می‌شود و مسئول نگهداری و تعمیرات، مأموریت نگهداری و تعمیرات ماشین‌آلات و دستگاه‌ها را بر عهده دارد.
ساختار کدگذاری تجهیزات و دستگاه‌ها
درصورتی‌که تجهیزات و دستگاه‌های سازمان زیاد باشد تدوین سیستم کدگذاری تجهیزات ضرورت دارد ساختار کدگذاری با توجه به نظر مسئولین نگهداری و تعمیرات تدوین می‌شود در این ساختار باید برای هر یک از تجهیزات کد منحصر به فردی در نظر گرفته شود. در زیر یک نمونه ساختار کدگذاری آمده است.
— —
سلول دو – سلول یک
سلول یک با دو کاراکتر حرفی مشخص‌کننده نوع گروه دستگاه می‌باشد.
نظیر: PR داستگاه پرس CO کامپیوتر CR جرثقیل و…
سلول دو جای دو کاراکتر عددی مشخص‌کننده شماره‌سریال دستگاه بر اساس سلول یک می‌باشد.
اطلاعات اولیه تجهیزات
شناسنامه تجهیزات
اطلاعات عمومی و پایه تجهیزات در فرم شناسنامه تجهیزات لحاظ می‌شود این اطلاعات با توجه به کاتالوگ و فاکتور خرید و … تکمیل می‌شود مهم‌ترین اطلاعاتی که در فرم شناسنامه تجهیز لحاظ می‌شود شامل: ابعاد تجهیز، وزن تجهیز، مصرف انرژی، وضعیت خدمات پس از فروش، آدرس نمایندگی، اجزاء تجهیز، مشخصات سازنده، تاریخ خرید و راه‌اندازی و …
لیست تجهیزات
مسئول نگهداری و تعمیرات، فهرستی از تجهیزات و ماشین آلات مرتبط را تهیه می‌نماید و کد گذاری ماشین آلات و تجهیزات مطابق ساختار کد گذاری انجام می‌شود.
نگهداری تجهیزات
دستورالعمل نگهداری تجهیز
با توجه به تجارب مسئول نگهداری و تعمیرات و کاتالوگ تجهیز دستورالعمل سرویس و نگهداری تجهیز تدوین می‌شود در این دستورلعمل فعالیت‌های سرویس و نگهداری تجهیز، مدت فعالیت، مسئول انجام و دوره تناوب مشخص می‌شود.
| شرح فعالیت | دوره تناوب | قطعات / مواد مصرفی | مسئول انجام | مدت زمان تخمینی |
| گریش کاری نقاط A, B | هر ماه | گیریس شماره 40 | تعمیرکار | 5 دقیقه |
دستورلعمل نگهداری تجهیز با توجه به سوابق خرابی تجهیزات می‌تواند به‌صورت دوره ای بازنگری شود.
سوابق سرویس و نگهداری تجهیز
فعالیت‌های سرویس و نگهداری توسط مسئول نگهداری و تعمیرات مطابق دستورالعمل لیست شده و در کنار تجهیز نصب می‌شود، پس از انجام سرویس و نگهداری، سوابق انجام آن در فرم سرویس و نگهداری ثبت می‌شود.
| شرح فعالیت | دوره تناوب | تاریخ انجام | تاریخ انجام |
| گریس کاری | ماهیانه | 93/11/29 خرازیان | 93/12/28 خرازیان |
نگهداری پیشگویانه
در برخی از سازمان‌ها که انجام نگهداری و تعمیرات پیشگویانه امکان‌پذیر می‌باشد نگهداری و تعمیر پیشگویانه نیز برنامه‌ریزی و اجراء می‌شود. نظیر عملکرد بلبرینگ با دستگاه ارتعاش سنج موردبررسی قرارگرفته و تعویض بلیرینگ در برنامه قرار می‌گیرد
تعمیرات تجهیز
نگهداری و تعمیرات در ایزو 9001 در زمینه های خرابی‌های تجهیز، فرمهای زیر را مد نظر قرار داده است.
درخواست تعمیر
خرابی تجهیز از طریق فرم درخواست تعمیر به متولی نگهداری و تعمیرات اطلاع داده می‌شود و اقدامات لازم جهت تعمیر تجهیز صورت می‌گیرد سوابق تعمیر در فرم درخواست تعمیر ثبت می‌شود.
در صورت نیاز به تعمیرات برون‌سازمانی هماهنگی های لازم توسط مسئول نت شده سپس از خدمات تعمیرات برون‌سازمانی استفاده می‌شود
سابقه تعمیر تجهیز
خلاصه تعمیرات انجام‌شده در کارت سابقه تعمیرات درج می‌شود
| شرح خرابی | تاریخ | علت خرابی | مدت توقف تجهیز | شرح فعالیت |
| بلبرینگ شکسته | 94/1/18 | بار زیاد | 2 ساعت | تعویض بلبرینگ |
پرونده تجهیز
برای هر یک از تجهیزات، پرونده شامل کارت سابقه تعمیراتی و سرویس‌های دستگاه و کاتالوگ دستگاه تهیه‌شده و سوابق تعمیرات در این پرونده ثبت و نگهداری می‌شود.
سازمان‌های سرآمد از نرم‌افزارهایی جهت نگهداری و تعمیرات تجهیزات خود استفاده می‌نمایند که موضوعات فوق در این نرم‌افزارها لحاظ شده است.
مطلب نگهداری و تعمیرات در ISO 9001 ،توسط مهندس پیام خرازیان تهیه‌شده است.
انتشار مطلب بانام پیام خرازیان و آدرس سایت www.kharazian.ir بلامانع می‌باشد.
پیام خرازیان 
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.